Egipt - mityczny Sfinks

Sfinks

Sfinks to mityczne stworzenie przedstawiane zazwyczaj jako lew z ludzką głową, choć to nie reguła. Najstarsza rzeźba sfinksa pochodzi z Göbekli Tepe w Turcji (najstarsze znane miejsce kultu na Ziemi)  i datowana jest na 9.500 lat p.n.e. Najlepiej znany nam wizerunek sfinksa wywodzi się z Egiptu, z okresu starego państwa. Prawdopodobnie najstarszy  w Egipcie to sfinks z głową Hetepheresa II z IV dynastii (ok 2723-2563 e. p.n.e.)

https://pl.wikipedia.org/wiki/Sfinks

Etiologia nazwy nie jest dokładnie znana. Jedni twierdzą, że pochodzi od greckiego sphinx lub phiks jako określenie dusić, utożsamiane z grecką boginią dusicielką - inni , że od zniekształconego egipskiego szesepankh oznaczające "żyjący obraz".  Sfinksy najczęściej opisywano jako strażników świątyń i grobów królewskich. Najpiękniejsze rzeźby sfinksów to granitowy z głową Hatszebsut oraz alabastrowy z Memfis. Spektakularnie wygląda też aleja sfinksów z głową barana symbolizujących Amona w świątyni w Tebach (Luksor zdjęcia i opis w poprzednim artykule)

   

Symbolem Egiptu obok piramid jest  Wielki  Sfinks z Gizy. Naukowcy spierają się co do okresu jego powstania. Powstało wiele mitów i legend : Daniken twierdzi, że sfinksa jak i piramidy zbudowali kosmici, inni twierdzą, że jest on strażnikiem wiedzy Atlantów którzy pod jego posągiem umieścili wielką "bibliotekę" swej wiedzy. Wiele hipotez, wiele tajemnic, mnóstwo zagadek, które powoli odkrywane są  przez naukowców na terenie wielkich budowli starożytnego Egiptu. Przyjmuje się, że Wielki Sfinks powstał w okresie panowania IV dynastii i ukazuje głowę faraona Hefrena strzegąc jego grobowiec. Wykuty z samotnej skały tzw. ostańca odkrytego podczas budowy dolnej świątyni Hefrena. 

Według teorii dr Lehnera   sfinks nie został wykuty przypadkowo - towarzyszył i pozwalał faraonowi przejść w zaświaty. Podczas wiosennego przesilenia.  przy zachodzie słońca, cień lwa i wielkiej piramidy idealnie się pokrywają. Podczas równonocy letniej stojąc przy samym sfinksie zobaczymy zachodzące słońce idealnie pomiędzy dwiema wielkimi piramidami. Na horyzoncie tworzy się w ten sposób hipogryf "achet" (dwa trójkąty połączone okręgiem oznaczające horyzont). Dr Lehner uważa, że dla obserwujących to zjawisko był to znak, że Sfinks prowadzi faraona w zaświaty wraz ze słońcem, które schodzi do podziemia.

Widok dolnej Świątyni

http://cajondesastremisterioso.blogspot.com/2013_06_01_archive.html

Do  XIX w z piasków pustyni wystawała tylko mocno uszkodzona głowa sfinksa , który był niszczony przez arabów jako bałwochwalczy kult dawnych bogów. W 1998 r. zakończono trwające 10 lat prace konserwatorskie przy sfinksie prowadzone przez Zahi Hawassa, które nie objęły jednak jego głowy.  W pobliżu Sfinksa Egipcjanie zaplanowali budowę wielkiego muzeum starożytności by w końcu móc wyeksponować wszystkie eksponaty dzisiaj ukryte w podziemiach muzeum w Kairze, ale niestety plany zostały wstrzymane. Wokół Piramid i Sfinksa odkryto miasto budowniczych piramid i ich nekropolie. Wykopaliska te rzuciły nowe światło na okres panowania faraonów.

W tle miasto budowniczych piramid

Na postawie odkrytych domów, ceramiki,  grobów oraz badań mumii i szkieletów budowniczych stwierdzono, że piramid nie budowali niewolnicy tylko wysoce wyspecjalizowani rzemieślnicy, którzy byli dobrze opłacani i objęci byli profesjonalną opieką medyczną( ślady wygojonych prawidłowo zespolonych kości a nawet wygojone trepanacje czaszki). O tym, że nie byli to niewolnicy świadczy również fakt. że ich grobowce znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie grobów faraonów.

Postacie sfinksów pojawiły się we wszystkich kulturach od Azji przez Mezopotamię, starożytną Grecję. Popularne w renesansie do dzisiaj chętnie  umieszczane w pobliżu monumentalnych budowli.

Więcej zdjęć zobaczycie na moim fanpage na facebook 

Posty o Egipcie

• Mój Egipt miłość od pierwszego wejrzenia 
• Egipt Świątynia Hatszepsut
• Egipt Świątynia w Karnaku
• Egipt - w cieniu piramid